گزارش تفصیلی «رمز عبور» از جلسه بررسی طرح ضد توافق هسته‌ای در کنگره امریکا

چکیده گزارش تفصیلی «رمز عبور» از جلسه بررسی طرح ضد توافق هسته‌ای در کنگره امریکا :

بر اساس قوانین بین‌المللی که در تبصره‌ها و بندهای حقوق بین‌الملل به آنها اشاره شده، مصوبات و معاهده‌های بین‌المللی و چندجانبه که تحت نظارت سازمان‌های جهانی نظیر سازمان ملل متحد صورت می‌گیرد، همیشه نسبت به قوانین داخلی کشور‌ها ارجحیت و اولویت دارد و هیچ کشوری نمی‌تواند یک توافق دو یا چندجانبه را که در سطح جهانی صورت گرفته، به بهانه قوانین و مقررات داخلی خود نقض کند. اما این مسأله بدیهی در روابط بین‌الملل، یک استثنا هم دارد: ایالات متحده امريكا. سیستم حکومتی در این کشور به گونه‌ای تنظیم شده که همه مصوبات و تعهداتی که دولت فدرال آنچه در عرصه داخلی و منطقه‌ای و چه در حوزه بین‌المللی می‌دهد، براحتی توسط نمایندگان کنگره قابل ابطال و بازگشت به قبل از شکل‌گیری توافق است. این مسأله، همان چیزی است که در نامه حدود ۵۰ سناتور امريكایی به مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران درباره توافق هسته‌ای هم به آن اشاره شد و دقیقاً منطبق بر قوانین داخلی و رسمی ایالات متحده است؛ رویکردی که با واکنش شدید رهبر انقلاب روبه‌رو شد و ایشان آن را نماد بدعهدی و سقوط اخلاق سیاسی در غرب نامیدند. در جريان مذاكرات ايران و گروه 1+5 درباره به نتيجه رسيدن در زمينه يك توافق هسته‌اي هم با وجود تأكيد تيم مذاكره كننده كشورمان بر الزام‌آور بودن توافق نهايي احتمالي به دليل قرار گرفتن ذيل ساختار اداري سازمان ملل و شوراي امنيت، نگاهي اجمالي به رويكرد طرف غربي مشخص مي‌كند كه نمايندگان كنگره امريكا كاملاً از اين حق قانوني برخوردار هستند كه در زماني كه اراده كنند، دست به نقض معاهده هسته‌اي بزنند و حتي قوانين بين‌المللي هم مانعي براي اقدامات آنها نيست. مسأله جالب توجه اينجاست كه اين مسأله برخلاف تصوري كه در رسانه‌هاي ايراني جريان دارد، به هيچ عنوان محدود به جمهوريخواهان كنگره نيست و تعدادي از اعضاي دموكرات كنگره نيز با آن همراه هستند. در همين راستا، دو نفر از سناتورهاي كنگره با نام‌هاي «باب كروكر» از حزب جمهوريخواه و «باب منندز» از حزب دموكرات دست به طراحي طرحي زدند كه بر طبق آن، نظارت كنگره بر مفاد و نحوه اجراي توافق احتمالي با ايران بشدت افزايش مي‌يابد و عملاً تا زماني كه توافق به صورت كامل توسط اعضاي كنگره بررسي و تأييد نهايي نشود، قابل اجرا شدن نيست. اين طرح در تاريخ 18 ارديبهشت ماه در صحن علني سنا مطرح شد و با رأي تاريخي و بسيار بالايي و بدون مخالف تصويب شد. جان كري، وزير امور خارجه امريكا از اين طرح و جزئيات آن ابراز خشنودي كرد و باراك اوباما، رئيس‌جمهوري ايالات متحده نيز آن را تأييد كرده و گفته است كه اين طرح را امضا مي‌كند. آنچه در ادامه مي‌آيد، متن كامل ترجمه مباحثات مطرح شده در جلسه بررسي طرح نظارت كنگره بر توافق هسته‌اي است كه به صورت اختصاصي در «رمز عبور» منتشر مي‌شود.